Een checklist voor als je kroost het huis gaat verlaten

Laatst bijgewerkt:

Kinderen willen op een gegeven moment op eigen benen staan. Niet meer onder één dak met paps en mams, maar zelfstandig de wijde wereld in; studeren, reizen of de liefde van hun leven ontmoeten. Uit onderzoek van coöperatie DELA – naar aanleiding van hun nieuwe gedachtengoed ‘Wat je meegeeft, is wat je straks achterlaat’ – blijkt dat ouders in Nederland vinden dat hun kinderen pas vanaf hun 21ste op eigen benen hoeven te staan, veel later dan dat ze mogen stemmen, alcohol mogen drinken of door de wet als volwassen worden gezien.

Of ouders er klaar voor zijn of niet, vroeg of laat slaan kinderen hun vleugels uit. En daar komt best wel wat bij kijken. Maar wat eigenlijk allemaal? Met behulp van deze checklist kan je de kinderen zonder zorgen op eigen benen laten staan.

1. Zorgtoeslag

Iedereen in Nederland van 18 jaar en ouder is verplicht om een basispakket van de zorgverzekering af te sluiten. Waarschijnlijk heeft je kind straks een laag inkomen waardoor ze recht heeft op een tegemoetkoming in de verzekeringspremie. Hiervoor moet je wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Controleer goed of je kind recht heeft op zorgtoeslag, anders moet hij of zij misschien een groot bedrag terugbetalen. Lees er hier meer over. Tot hun achttiende zijn kinderen meeverzekerd met hun ouders, of ze thuis- of uitwonend zijn. Daarna moeten ze zelf een zorgverzekering afsluiten. Voor andere verzekeringen, zoals een aansprakelijkheids-, rechtsbijstand- en reisverzekering, kunnen kinderen in de meeste gevallen zelfs tot hun 27ste meeliften op hun ouders. Het is belangrijk om te checken of dit voor jou ook opgaat.


2. Budget bewust

Het is fijn als je je kind nog een poosje financieel kan ondersteunen, maar het is ook belangrijk dat ze leren om verantwoordelijkheid te nemen. Ook als het gaat om inkomsten en uitgaven. Ga hier samen eens voor zitten om een budget te berekenen en ervoor te zorgen dat hij of zij voorbereid is op de kosten die bij het uit huis gaan komen kijken. Kijk eens op de site van het Nibud, hier kun je handige tips vinden.

3. Bijverdienen

Een bijbaantje is niet alleen fijn voor extra inkomsten en nieuwe sociale contacten. Het is een goede manier om je bewust van geld te worden. Het is immers zelf verdiend en dat maakt je bewuster bij het uitgeven. Check bij bijbaantjes of je kind recht heeft op loonheffingskorting, dan hoeven ze geen belasting te betalen over hun loon. Overigens krijgen ze het anders later bij de belastingaangifte wel dikwijls terug.

4. Dak boven het hoofd

Als ouder ben je onderhoudsplichtig totdat je kind 21 jaar is. Dat betekent dat je verantwoordelijk bent voor scholing, medische hulp, voeding, kleding en onderdak. Er zijn tal van huurmogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld particulier huren, maar ook via de woningbouwvereniging. Zorg dat je kind zich kan inschrijven op het woonadres en check of hij of zij in aanmerking komt voor huurtoeslag. Neem samen het huurcontract door en wees vooral scherp op extra kosten, zoals gemeentebelasting, gas, water, licht en internet. Belangrijk is dat de kosten die de verhuurder hiervoor in rekening brengt redelijk zijn en dat de kosten ook echt gemaakt zijn. De verhuurder mag niet meer kosten in rekening brengen dan worden gemaakt. De verhuurder dient dan ook jaarlijks een overzicht te overhandigen waarin de gemaakte kosten vermeld zijn.
In sommige gevallen kan het ook financieel interessant zijn om een huis te kopen voor of samen met je kind.

5. Verzekeringen

Als je kind op kamers gaat wonen, is het handig om een aantal verzekeringen af te sluiten. Denk bijvoorbeeld aan een aansprakelijkheidsverzekering voor als hij of zij iets kapot maakt of beschadigt van een ander. Voor een relatief klein bedrag per jaar, ben je al snel voor een hoog bedrag per jaar verzekerd. Ook een inboedelverzekering is verstandig. Deze verzekering vergoedt je spullen bij bijvoorbeeld inbraak, diefstal en brand. Soms is een inboedelverzekering bij de huurprijs inbegrepen, omdat verhuurders een collectieve verzekering of een inboedelverzekering hebben afgesloten. Dit is niet altijd het geval, dus check het even voordat je een inboedelverzekering afsluit.


6. Stufi regelen

Via Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) kan je kind in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming en reiskostenvergoeding van de overheid. Mbo’ers van achttien jaar of ouder krijgen bijvoorbeeld studiefinanciering. En ook als je kind gaat studeren aan de hogeschool of universiteit kan hij of zij ‘stufi’ aanvragen. Hier wordt vaak de huur van een kamer of een gedeelte van de opleiding van betaald. Afhankelijk van de situatie is het bedrag een lening of een gift (bereken hier de hoogte). Lees op de blog van DELA meer over dit onderwerp.

7. DigiD aanvragen

Voor het ondertekenen van alle digitale aanvragen zoals studiefinanciering en toeslagen heb is een DigiD nodig. Vraag hem daarom op tijd aan. Hoe dit moet lees je op digid.nl.

8. Schenken

Je kunt je kind financieel op weg helpen door een bedrag te schenken. Zolang je onder de jaarlijkse belastingvrijstelling blijft, betaalt je kind geen schenkbelasting. Aan kinderen schenk je jaarlijks €5.277 belastingvrij. Maak je gebruik van de eenmalig verhoogde belastingvrijstellingen? Dan schenk je aan je kind zelfs tot € 52.752 belastingvrij. Daar zijn wel voorwaarden aan verbonden.

9. Lege Nest Syndroom

Je hoeft het niet te regelen, maar je kunt er wel last van krijgen: Het Lege Nest Syndroom. Een syndroom dat omschreven wordt als een ‘reactieve depressie’. Het kan ook écht wennen zijn als je kinderen uitvliegen. Maar je kunt je hierop voorbereiden door bijvoorbeeld al eens zonder je kinderen op vakantie te gaan, je thuiswonende kinderen verantwoordelijkheden te geven in het huishouden en betrokken te zijn bij de zoektocht naar een studie of huis. En vergeet vooral niet te genieten van de dingen waarvoor je opeens weer tijd hebt. Lekker uitslapen, eten waar je zelf trek in hebt, ongestoord je favoriete tv-programma kijken… De meeste ouders hebben na een jaar hun draai helemaal gevonden.

10. Uitvaartverzekering regelen

Om maar met de deur in huis te vallen: doodgaan is een dure grap. In Nederland kost dat al gauw €7.500,-. Uiteraard wil je daar nog niet aan denken, maar het is wel verstandig om vanaf het moment dat je kind 18 jaar is een uitvaartverzekering te regelen. Of in ieder geval voor jezelf, zodat je kinderen niet voor deze kosten komen te staan mocht je zelf te komen overlijden. Je wilt er misschien liever niet aan denken, maar als je er nu aandacht aan besteedt, hoeft je dat de rest van je leven in ieder geval niet meer te doen.

Naast al deze dingen wil je je kinderen natuurlijk ook levenslessen meegeven. Wat vind jij belangrijk dat ze meekrijgen? Praat mee op het platform van DELA.