Veel mensen krijgen vroeg of laat te maken met een midlife crisis. Dat ‘vroeg of laat’ valt meestal ergens tussen de 35 en 65 en kan jaren duren. Hieronder beschrijven we de 6 fasen van een midlife crisis
Niet iedereen krijgt er mee te maken, en de hevigheid van een eventuele crisis verschilt van persoon tot persoon. Je kunt de midlife crisis zien als een groeiproces waarbij je de balans opmaakt van je leven tot dan toe en nieuwe doelen bepaalt voor de rest van je leven. De crisis moet er uiteindelijk toe leiden dat de persoon accepteert dat hij ouder wordt en dat dat met soms minder leuke veranderingen gepaard gaat. Die midlife crises verloopt in fases.
Hoe lang duurt een midlife crisis?
Een midlife crisis bij mannen duurt gemiddeld 3-10 jaar en bij vrouwen 1-5 jaar. Bij vrouwen valt deze periode vaak samen met de overgang en het uit huis gaan van de kinderen, waarbij ze op zoek gaan naar een nieuw doel in hun leven.
Algemene symptomen
Symptomen die aanwijzingen kunnen zijn van een midlife crisis:
- Gespannen zijn
- Plotselinge grote veranderingen zoals een andere carrière of een verhuizing
- Onaangepast gedrag, bijvoorbeeld impulsief of irrationeel zijn
- Stemmingsvranderingen
- Onredelijk gedrag in liefdesrelatie, ontrouw of vermijdingsgedrag
- Zich overdreven zorgen maken over lichamelijke veranderingen of kwaaltjes
- Plotseling radicaal van uiterlijk of stijl veranderen
- Onverantwoordelijk financieel gedrag
- Aankomen of afvallen
- Slecht slapen
Dit zijn de 6 fasen van een midlife crisis:
1. Ontkenning
De eerste fase is er één van ontkenning. Dit is een fase waarin iemand nog niet wil of kan accepteren dat hij of zij niet meer jong is. Ze proberen angstvallig om jong te lijken om mee te kunnen met de jongere generatie. Dit is vaak een periode waarin het uiterlijk wordt aangepakt en waarin men begint aan haarimplantaties, botox, beugels en andere cosmetische ingrepen. Ook het kiezen van kleding die niet echt bij je leeftijd past is hiervan een symptoom.
2. Boosheid
Zo’n fase van ontkenning, waarin je op je tenen moet lopen om te concurreren met mensen die jonger zijn, maakt je uiteindelijk niet gelukkig. Vooral als je je realiseert dat je niet meer zo sterk, mooi, snel en aantrekkelijk bent dan de jongere generatie. Dat leidt tot onvrede en boosheid. Onvrede met de bestaande situatie zowel thuis als op het werk. En vaak worden daarbij juist mensen gekwetst die dicht bij je staan.
3. Herleef het verleden
Dit is de fase waarin mannen vaker en langer vastzitten. Men denkt aan wat men allemaal (nog) niet heeft kunnen doen in het leven en besluiten die tijd in te halen. Ze proberen de realiteit van het ouder worden te ontvluchten en vertonen plotseling losbandig en onverantwoordelijk gedrag dat niet erg bij de leeftijd past. Uitgaan, veel drinken, extreme sporten, het motorrijbewijs halen en natuurlijk testen of je nog in trek bent bij de jongere dames en misschien wel een affaire. Ook kan men contact zoeken met vroegere vrienden of vriendinnen. Dit heeft natuurlijk gevolgen voor het thuisfront en zal leiden tot ruzies en in het ergste geval misschien een breuk in de huiselijke sfeer.
4. Somberheid
Zo’n periode van losbandigheid lost vaak niets op en uiteindelijk voel je je nog slechter over jezelf. Het is vaak aanleiding voor mensen in je omgeving om je te vragen waarom je je zo gedraagt, of je te vertellen dat je verkeerd bezig bent. Dat soort bemoeienis wordt niet op prijs gesteld waardoor je je afsluit voor familie, vrienden en bekenden. Dat kan weer leiden schuldgevoelens, angst en depressie.
5. Laat mij maar
In deze fase is de persoon in crisis het liefst alleen. Er is veel om over na te denken en men probeert met zichzelf in het reine te komen. En het beste dat de omgeving kan doen, is om de persoon dan maar de ruimte en tijd te geven die ze nodig hebben.
6. Acceptatie
Uiteindelijk bereikt je de fase van acceptatie. Je kan nu terugkijken zonder spijt en vooruit kijken met een realistische blik. Je bent bereid om het leven te nemen zoals het komt en je hebt een positievere kijk op de toekomst.
Hoe pak je een midlife crisis zelf aan?
Als je symptomen van een midlife crisis bij jezelf herkent, dan kan je die op verschillende manieren aanpakken:
- Ga meer bewegen – door meer te bewegen, verminder je stresshormonen en verbetert je humeur, je wordt fitter en je voelt je beter.
- Praat erover met lotgenoten – wie begrijpt je beter dan mensen die in hetzelfde schuitje zitten? Sluit je bijvoorbeeld aan bij een praatgroep. Vind je dat teveel van het goede, dan kan je ook met een goede vriend praten natuurlijk.
- Verander je lifestyle – In plaats van vast te blijven zitten in herinneringen of bezorgd te zijn over de toekomst, kan je je proberen op iets positiefs te richten, bijvoorbeeld een nieuwe hobby, reizen of een muziekinstrument leren spelen.
- Professionele behandeling midlife crisis – Als je erg somber wordt, teveel drinkt of als het leven niet meer leuk vindt, dan is het tijd om professionele hulp te zoeken. Via je huisarts kan je een psycholoog of therapeut vinden.
Veel gestelde vragen
Vragen over de fasen van een midlife crisis:
Op welke leeftijd kan je een midlife crisis krijgen?
Een midlife crisis kan voorkomen op elke leeftijd tussen de 35 en 66 jaar. Uit onderzoek is gebleken dat de leeftijd van 47 de minst gelukkige is.
Komt een midlife crisis ook bij vrouwen voor?
Vrouwen kunnen ook last hebben van een midlife crisis, maar minder vaak en anders dan mannen. De periode valt voor vrouwen vaak samen met de overgang en kinderen die uit huis gaan. Dat verhoogt de kans op stress en depressie.
Hoe weet je of een midlife crisis voorbij is?
Als iemand weer tevreden is met wie hij is, weer plezier krijgt in het leven en de toekomst positief tegemoet ziet, dan is de weg terug weer ingeslagen.
bronnen:
Infurna FJ, Gerstorf D, Lachman ME. Midlife in the 2020s: Opportunities and challenges. Am Psychol. 2020;75(4):470-485.
Blanchflower DG. Is happiness U-shaped everywhere? Age and subjective well-being in 145 countries. J Popul Econ. 2021;34(2):575-624.