Een AED is een mobiel apparaat, waarmee je een hartstilstand ongedaan kan maken. Door middel van stroomstoten, kan een stilstaand hart weer gaan kloppen, terwijl het slachtoffer gereanimeerd wordt, zodat de bloedsomloop weer op gang wordt gebracht. Dat is belangrijk, want zonder doorbloeding kan al na 6 minuten onherstelbare hersenschade ontstaan.
Verkeerd
“Iedereen kan het!” is de slogan van Het Rode Kruis. Dat is helaas niet waar. Een AED heeft een gebruiksaanwijzing, die je op speciale cursussen kunt leren. Die cursussen duren ongeveer 4 uur. Vrijwilligers van de Hartstichting zijn maandelijks vele uren in touw om het grote publiek te leren en bij te spijkeren, hoe je een AED goed moet gebruiken. Met een claim dat iedereen het toch al kan, doe je het werk van die mensen onrecht aan.
Randvoorwaarden
“Iedereen kan het leren!” was een betere slogan geweest. Want de bediening van een AED is inderdaad niet ingewikkeld. Maar toch zijn er een paar randvoorwaarden voor een effectief gebruik.
Beschikbaarheid
Om te beginnen de beschikbaarheid. Als je wilt dat ieder slachtoffer binnen 6 minuten kan worden gereanimeerd met een AED, dan zul je er overal in Nederland, in iedere straat en in ieder groot gebouw, er een (of meer) moeten plaatsen. Dat is een mooi streven maar waarschijnlijk onbetaalbaar en onmogelijk te realiseren, want een AED is duur en moet periodiek worden getest en worden voorzien van nieuwe batterijen. Maar stel dat het zou lukken om er miljoenen aan te schaffen en op te hangen, dan moet het grote publiek weten waar ze te vinden zijn. Ook zo’n campagne is duur, maar wel noodzakelijk natuurlijk.
Taal
Ten tweede, de taal. De huidige AED’s in Nederland zijn voorzien van een in het Nederlands gesproken handleiding. Als je de taal niet machtig bent, kun je een AED niet bedienen zonder ooit cursus te hebben gehad. Een nieuwe generatie AED’s zou wellicht een voorvraag naar de taal van de gebruiker kunnen stellen, maar dat kost tijd en geld. De overheid zou kunnen overwegen om in bepaalde wijken en no-go-area’s buitenlandse exemplaren te gebruiken.
Weerzin
Tenslotte nog een menselijk obstakel. Voor een juist gebruik van de AED moet je geen weerzin hebben om een persoon, ongeacht geslacht of toestand, mond op mond beademing te geven. Als je al niet bereid bent om een vrouw de hand te schudden of een kotsmisselijke junk of alcoholist te beademen, ben je ongeschikt om een AED in te zetten.
Onzin
Het is dus onzin om te vertellen dat “iedereen het kan”. Sterker nog: dat verlaagt het draagvlak bij het grote publiek om zich in deze belangrijke taak, het helpen bij een hartstilstand, te bekwamen Het Rode Kruis zou zich in plaats van deze stompzinnige campagne, beter kunnen inspannen voor een groter aantal AED’s, mensen beter te informeren waar die AED’s zijn geplaatst en te zorgen en voor een beter gebruik daarvan. Niet roepen dat iedereen het al kan, maar meer apparaten plaatsen en meer trainingen organiseren dus, zodat extra slachtoffers kunnen worden gered.